ویروس کرونا اگرچه تاثیرات نامطلوب جبرانناپذیری بر بسیاری از کشورهای جهان گذاشته ولی اثرات مثبتی نیز در پی داشته است که اگر نگوییم دستیابی به بسیاری آنها غیر ممکن بود، حداقل سالهای زیادی به طول میانجامید. یکی از مهمترین زمینههایی که از شیوع ویروس کرونا متاثر شد، حوزه حملونقل بود. پرهیز شهروندان از جابجایی غیر ضروری، نه تنها بار ترافیکی وارد بر شبکهی معابر شهری مخصوصا معابر پرتردد را کاهش داد و به بهبود عملکرد آن کمک کرد، بلکه باعث افزایش کیفیت هوای کلانشهرها نیز شد. علاوه بر این، با توجه به پرخطر بودن استفاده از وسایلنقلیهی عمومی، استفاده از وسایلنقلیهی شخصی افزایش یافت و بسیاری از افراد بهدلیل دسترسی نداشتن به خودرو، از دوچرخه برای انجام جابجاییهای درونشهری خود استفاده نمودند. تاثیر مثبت دوچرخهسواری بر سلامت روانی و جسمانی شهروندان که خود به تقویت سیستم ایمنی و بهبود عملکرد ریهها و در نهایت مقاومت بهتر در برابر این ویروس منجر میشود و افزایش استفاده از دوچرخه توسط شهروندان باعث شد که در بسیاری از شهرهای دنیا در همین مدت کوتاه، مسیرهای ایمن ویژهی دوچرخهی جدیدی احداث شود.
مقارن با همین ایام، مطالعات طرح جامع دوچرخهی شهر قم که از سال گذشته در معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری قم تعریف و توسط پژوهشگران دانشکدهی فنی و مهندسی دانشگاه قم در حال انجام بود، تکمیل گردید. هدف از انجام این مطالعات، جلوگیری از اقدامات پراکنده و ناکارآمد برای بهبود شرایط دوچرخهسواری در شهر و دستیابی به نقشهی راه گسترش دوچرخهسواری درونشهری قم بوده است. در این مطالعات، علاوه بر بررسی دقیق اقداماتی که در گذشته در شهر قم انجام شده است، از تجربهی دیگر شهرهای ایران و جهان و آخرین شیوههای روز دنیا نیز استفاده شد. شایان ذکر است که نخستین فاز از شبکهی مسیرهای ایمن ویژهی دوچرخهی شهر قم که در این مطالعات طراحی شده است، در حال انجام مراحل نهاییسازی پیش از اجراست و بهزودی عملیات ساخت آن آغاز خواهد شد.
یادداشتی از: دکتر سیدمحمدحسین دهناد، عضو هیئت علمی دانشگاه قم و مدیر پروژه مطالعات طرح جامع دوچرخه شهر قم